2009/11/26

Patxi Zubizarreta


Patxi Zubizarreta Ordizian (Gipuzkoa) jaio zen 1964an. Euskal Filologia ikasketak egin zituen eta harrezkero Gasteizen bizi da. Batez ere Haur eta Gazte Literaturan aritu da (Usoa, Gutun harrigarri bat, Gizon izandako mutila) eta arlo horretan hainbat sari eskuratu ditu. Alabaina, helduen literaturan (Jeans-ak hozkailuan) eta itzulpengintzan ere (Printze Txikia) jardun du. Literatura eta mundu arabiarraren zalea, giro horretan koka daitezke bere hainbat sorkuntza eta itzulpen lan, hala nola Eztia eta ozpina, Atlas sentimentala edota Mila gau eta bat gehiago antologia bera.





LANAk:
NOBELAK:
2006 Txantxa. Quick
2003 Barrikadak
2000 Jeans-ak hozkailuan
1991 Gabrielle
1989 Jesus, Marie ta Joxe
NARRAZIOAK:
2005 Pospolo kaxa bat bezala
2003 Troiako zaldia
AUR ETA GAZTE LITERATURA:
2007 Furia
2006 Pantaleon badoa
2005 Zazpigarrena eta azkena
2002 Usoa. Zelatan
Usoa. Lehen kanpamendua
1999 Usoa, hegan etorritako neskatoa
Elur beltza
1998 Ostiraletako opila
Midasen eraztuna
Joanaren erregin aulkia
Atlas sentimentala
1997 Sekretuen liburua
1996 Mustloa naaaiz...
Ilargia ditarean
Gizon izandako mutila
Enara, zer berri?
1995 Eztia eta ozpina

Mikro ipuina, Putxukiak

Ipuina:
Herri txiki batean ba ziren putxuki izaneko talde bat. talde hori oso esklaboak ziren, beren askapena nahi zuten, baina "errege" moduko bat zuten eta ezin zuten iez egin zeren erregea taldearen "erregearen iloba zeukan arturik eta taldea joaten bazen erregearen iloba hilko zuen eta ordoan taldea egunero zerbatit pentzatzen zuen baina ez zen oso plan ona. Onela urteak pasa eta erregearen iloba 18 urteak bete zituen eta orduan putxukiak plan on bat pentsatu zuten, errege gaistoari galdetu zioten zioten ea urtebetetze festa bat egitea eta errege gaiztoa baitze esan zien eta orduan putxukiak urtebetetze festan iez egin zuten erregearen ilobarekin.

2009/11/12

BERNARDO ATXAGA

Bernardo Atxaga, benetako izenez Jose Irazu Garmendia, (Asteasu, Gipuzkoa, 1951ko uztailaren27) gaur egungo euskal literaturan idazlerik
ezagunenetarikoa da.
Lehen ikasketak Asteasun eta Andoainen egin zituen. Batxilergoa, berriz, Donostian. Garai horretan irabazi zituen bere lehen sariak, eskola-umeentzat eraturiko literatur lehiaketetan. Bilbon, ekonomian
lizentzia lortu zuen eta ikasle garai hartan Bilboko zenbait euskal idazle ezagutu zuen, haien artean Gabriel Aresti, honek haren lehen lanak argitara ematen lagundu ziola. 1977an, idaztetik bizitzeko erabakia hartu, eta banku batean zeukan lana utzi zuen. 1977tik 1980ra
bitartekoan, Pott Bandaren partaide zela, talde hori argitaletxe moduan antolaturik, Etiopia poema antologia argitaratu zuen. 1980an, berriz, taldea sakabanatu zela, Bartzelonara joan zen filosofia ikasketak
egitera. 1983an Euskal Herrira itzuli eta 1988an, hainbeste sari, mirespen eta itzulpen irabazitako "Obabakoak" argitaratu zuen. 1995etik goiti, Zalduondon, Arabako lautadan, bizi da.
"Obabakoak" da haren libururik ezagunena, hogei hizkuntza baino gehiagotara itzuli da eta Espainiako Narratiba Sari Nazionala eman zioten 1989an;hala bada, horrelakorik lortzen zuen lehenengo euskal idazlea bilakatu zen. Bere liburuak hizkuntza askotara itzulitak egon dira, baino bera beti Euskaraz idatzi izan ditu.

Hau da ATXAGAREN WEB ORRIA


LANAK:

Hainbat hizkuntzatara itzuli dira idazle gipuzkoar honen lanak. 1989an Espainiako Narratiba Sari Nazionala erdietsi zuen "Obabakoak" liburuarekin eta hala, holakorik lortzen duen lehen euskal idazlea bihurtu zen. 2005eanMontxo Armendariz zuzendariak zinemara eraman zuen Obabakoak,
Obaba filmarekin. Horrez gain, Aizpea Goenagak zuzenduta, TVErentzako film bat ekoitzi zen 2006an Atxagaren beraren Zeru Horiek nobelan oinarrituta. Atxagak literaturaren mundura egindako lehen ekarria El Norte de Castilla Valladolideko egunkarira bidalitako ipuin bat izan zen. Lehiaketa batean parte hartzeko igorri zuen, eta irabazi egin zuen. Ipuinari Los que anhelamos escribir zeritzon.


LANEN ZERRENDA:

POEMAK:
Etiopia, 1978. pott liburutegia eta 1983-an Erein argitaletxearen eskutik.

IPUINAK:
Obabakoak 1988. Erein.

ANTZERKIAK
Borobila eta Puntua, (1977)
Henry Bengoa Inventarium, 1986; 2004.
Antzoki iluna, 1990. Eusko Jaurlaritza.

HAUR ETA GAZTE LITERATURA
Nikolasaren abenturak eta desabenturak, 1980. Antonio San Román.
Ramuntxo detektibea, 1980. Antonio San Román.
Antonino Apretaren istorioa, 1982. Erein.
Chuck Aranberri dentista baten etxean, 1982. Erein.
Asto bat hypodromoan, 1984. Erein.
Jimmy Potxolo, 1984. Erein.
Sugeak txoriari begiratzen dionean, 1984. Erein.

IKUS, GAINERA

Euskarazko literatura
Euskal Herriko antzerkia
Eta beste asko batzuk…

RAMUNTXO DETEKTIBEA

LABURPENA:

Bela Kabelan bizi zen Nikolasa deitzen zen emakume bat. Bera bazuen iloba bat, Ramuntxo izenekoa eta nahi zuen berarekin uda pasatu. Nikolasak Ramuntxori mesu bat bidali zion ea berarekin uda pasatu nahi zuen. Ramontxo ez zegoen oso ados, baina berak beste mezu idatzi zion baietz esanez. Bere amak bere lehengusina Lutxi ere joango zela izebaren etxera esan zion. Baina amak hori esandakoan Ramontxu oso haserre jarri zen Ramuntxo bere lehengusinarekin ez zelako oso ondo konpontzen. Ramuntxo bere izebaren etxera joan zen. Bi egun pasa ziren baina Lutxi ez zen agertzen eta bakoitza bere kabuz inbestigatzen zuten zergatik Lutxi ez zen agertzen eta esatn zuten “Lutxiren baiketa” zela. Egun natean Nikolasa eta Ramontxu Nikolasaren lagun baten etxera joan ziren. Lutxi eta Nikolasaren laguna ikusi zituzten gimnasia egiten. Lutxi bi egun horiek Nikolasaren lagunarekin pasa zituela kontatu zien. Hortik aurrera uda on bat pasa zuten.

IRITZIA:
Niri liburua gustatu zait. Uste dut gustatu zaidala liburua dibertigarria izan delako. Hori notatu dut oso askar irrakurri dudalako liburua. Baina ere zati aspergari batzuk egon dira Ramuntxo prakak erosten dagoenean zati hori oso astuna da.

2009/08/25

urtebetetzea

BIHAR NIRE URTEBETETZEA DA

2009/08/04

OPPORRETAN EGIN DUDAN GAUZAK

Pasaden urtean egon nintzen kanpamentuan berriro joan naiz eta oso ondo pasa dut jende gerria esagutu dut eta esagutzen nuenak ikusi dut beno ori bukatu zen eta etxera itzuli nintzen. eta ia egunero lagunekin piszinara eta errekara joan oso ongi pasatzen ari naiz uda .
OSO AZKAR PASATZEN ARI ZAIT UDA.

2009/06/26

OPORRAK

Oporretako hiru egun pasa dira oso ongi pasa dut.
Asteante, asteazken eta ostegun arratsaldeen otsagira joen naiz eta gaur gauean sangozara joan maddirekin.

2009/06/13

Alaska eta Kanada

Niri gustatuko litzaidake Alaskara eta Kanadara joatea zeren leku hotzak asko gustatzen zaizkit.Ni Alaskara joango nintzateke zeren niri hotza gustatzen zait eta han, hotza egiten duenez, ba... uste dut asko gustatuko litzaidakeela. Gero ere, mendiak ikusteko eta nolakoa den han jendea, nola janzten den, ze ohiturak dituen, eta abar.Kanadara joango nintzake animaliak ikusteko, kultura nolakoa den ikasteko eta entzun dudalako badaudela igerileku batzuk izotzean eginak, baina ur beroarekin, eta igerileku horiek probatzea asko gustatuko litzaidake.Kanada iparraldeko Amerikan dago eta Alaska ere. Kanada eta Alaska parean daude.Joaten banaiz noizbait uda denean joanen naiz eta bi hilabetez egonen naiz han. Gauza asko eramango nituen: argazki kamara, arropa dezente, mendiko botak, etab.Espero dut bidaia hau egitea eta, egiten badut, bikain pasatzea edo, bestela, beti izango dut buruan, edo hori uste dut.

Gorrotoa eta amodioa

Herri txiki batean hogei familia edo ziren, gehienak agureak, baina bietan haurrak zeuden. Batean neska bat eta bestean mutila. Neska Ainara deitzen zen eta mutila Gotzon.Gotzonen familia oso gaizki eramaten zen Ainararen familiarekin eta ez zuten Ainararekin elkartzea nahi eta Gotzonek inoiz ez zuen Ainararekin hitz egiten. Eskolan elkarrekin joaten ziren baina ez zuten hitz egiten.Hamasei urte bete zutenean Ainara konturatu zen Gotzonetaz maiteminduta zegoela. Hilabete bat pasa zen eta Ainara Gotzoni esan zion berataz maiteminduta zegoela. Gotzon bere etxera joan zen eta bere gurasoei esan zien Ainarak esandakoa; eta bere gurasoek nobioak izan behar zirela esan zioten, gero, denborarekin, beste neska batekin joateko eta Ainarari bihotza apurtzeko.Gotzon eta Ainara bikotea ziren eta Ainara Gotzonetaz asko maitemindu zen, baina Gotzon beste neska batekin maiteminduta zegoen eta orduan Ainararekin apurtu zuen.Ainara Gotzonetaz ahazteko beste eskola batera joan zen zeren berak bazekien Gotzon beste neska batekin ikusten bazuen oso gaizki pasatuko zuela.

2009/06/05

Irakasle alu bat

MENDIGUREN, Xabier: "Irakasle alu bat".LABURPENA: Neska-mutil batzuen lehengo urtea zen institutuan. Gelako batzuk ezagutzen ziren beste urte batzuetatik, irakasle bat ezagutzen zuten ere eta oso gaizki eramaten ziren Txintxeta deitzen zioten irakasle horrekin.Gelako irakaslearen aulkian txintxetak jartzen zizkiotelako deitzen zioten Txintxeta.Kutsoan zehar gauza txarrak egin zizkioten irakasle horri: azterketen graba eta beste gauza asko ere. Kurtsoaren bukaeran Txintxetak baja hartu behar izan zuen eta Koldo izeneko beste irakasle berri bat etorri zen. Oso jatorra zen baina bi lagunek ezin izan zuten Koldo ezagutu. Lagun batek Galiziara joan zen bere gurasoekin eta bestea bere gurasoek internatu batera eraman zuten bere nota txarrengatik eta oso gaizki propatzen zelako.IRITZIA: Gustatu zait liburua, entretenigarria da. Gehien gustatu zaidan zatia Txintxetari gauza txarrak egiten zizkiotenean izan da, ia liburu guztian zehar egin dizkiote. Gutxien gustatu zaida zatia bukaera izan da. Nik liburua idatzi izan banu uste dut ez nukela honela bukatuko liburua. Joan diren bi lagunak nik institutuan utziko nituzke.Baina nola kontatu duen ikusia iruditzen zait egiaz pasa dela.

Ezin da ipuinik asmatu ala?


MENDIGUREN, Xabier: "Ezin da ipuinik asmatu ala?".LABURPENA: Ikastetxe batean gela bihurri bat zegoen eta bere irakaslea gaixotu egin zen eta beste irakasle berri bat joan zen ikastetxera.Lehenbiziko egunean irakasle berriak ikasleei idazlan bat bidali zien.Gelan bazegoen neska bat Patrizia izenekoa eta lehen eguneko idazlana beldurrezkoa zen eta irakasleari ez zitzaion ezertxo gustatu.Irakasleak astero idazlan bat bidaltzen zien egiteko eta astero Patriziak beldurrezko idazlanak egiten zituen. Egun batean Patriziaren etxera eskolako gutun bat iritzi zen, Patrizia eskolatik botatzen zutela esanez.Patriziak bere lagunei esan zien eta ikasleak greban jarri ziren. Greba horregatik beraien gurasoek zuzendariari kexatu ziren eta gorasu batzuk dena lehen bezala egoteko esan zuten: Patrizia berriro ikastetxera bueltatzeko.Orduan Patrizia ikastetxera bueltatu zen eta beste gauza on bat gertatu zen ere, lehengo irakaslea sendatu zen eta ikastetxera bueltatu zen eta denak ongi segitu zuten.IRITZIA: Asko gustatu zait liburua. Patriziaren idazlanak asko gustatu zaizkit ere, zeren niri beldurrezko gauzak gustatzen zaizkit.Patriziaren lagunak egin dutena gustatu zait, zeren ikusten da zein elkartuta zeuden Patrizia eta bere lagunak.Liburu hau idatzi duenari, Xabier Mendiguren berari gertatu zaiola hori iruditzen du zeren, azkenean, Patrizia idazlea izatea erabakitzen du.

Harrika

MENDIGUREN, Xabier: "Harrika".LABURPENA: Bazen Pello izeneko mutil bat, bere aita-ama eta bere ahizparekin bizi zena. Bere aitak fabrika batean lan egiten zuen. Egun batean Pellori kontatu zioten bere aita langabezian geratu zela, baina Pellok ez zion sinestu.Egunak pasatu ziren eta Pellok bere aitari galdetu zion ea langabezian geratu zen ala ez. Aitak baietz esan zion eta Pellok esan zion ea zergatik ez zion kontatu lehenago. Bere aitak ez zekiela esan zion.Pello eta bere ahizpak egunero ikusten zuten aita kalera joaten zela eta konturatu ziren manifestuak egitera joaten zela.Azkeneko manifestuetan polizia zegoen eta poliziak gomazko pilotak botatzen zituen eta langileei jotzen zien. Orduan, hurrengo egunean langileek gomazko pilotak ez emateko xaplak eraman zituzten, pilotak ez jotzeko.Gabonak ziren eta Pellok esan zuen ez zirela gabon onak. Azkenean langileak hainbeste manifestu egin zituzten baina ez zuten ezer lortu.IRITZIA: Ez zait liburu hau batere gustatu, ez dut ulertu. Erru piska bat du hiketan idatzita dagoela. Ez zait bukaera gustatu, niri gustatuko litzaidake bukaeran aita lanera sartzea berriro.Nik uste dut idazlea asko enrroilatzen dela liburua kontatzeko.

Estitxuk pirata izan nahi du

MENDIGUREN ELIZEGI, Xabier: "Estitxuk pirata izan nahi du".LABURPENA: Estitxuk amets bakarra du: pirata izatea. Txiki-txikitatik, osaba-izebek handitzean zer izan nahi zuen galdetzen ziotenean "pirata" erantzuten zuen, besteak ikaratuz.Udan eguraldia onarekin hondartzara joaten da olatuekin jolastera eta, bestela, pirata-nobelak irakurtzen ditu, burua abenturaz betetzeko.Hori ez da nahikoa eta triste dago. Horregatik, Estitxuren gurasoek, eztabaida batzuen ondoren, oporretan uharte batera joatea erabaki dute. Han, oporretan, istorio asko gertatzen zaizkio.IRITZIA: Liburua gustatu zait piska bat. Estitxu pertsonaia gustatu zait piska bat bihurria delako eta txikitatik dakielako zer izan nahi duen handitzean. Nik ere txikitatik dakit zer izan nahi dudan.Ez dut ulertzen zergatik bere ama eta aitak ez dioten uzten pirata izaten, bakoitza librea da bere bizitzarekin nahi duena egiteko.

Bikiak

Bazen neska bat Bridali izenekoa, Mafunesen bizi zena. Bridali, bere ahizpa bikia, aita eta amarekin bizi zen eta oso ondo eramaten ziren bi ahizpak.Egun batean Bridaliren gurasoak banandu ziren eta Bridali amarekin joan zen eta bere ahizpa, Tatanja izenekoa, bere aitarekin joan zen.Beren gurasoak beraien artean oso gaizki eramaten ziren, baina ahizpak oso ongi. Bridali eskola berri batera joan zen, eskolako inor ez zuen ezagutzen eta lehenengo egunetan bakarrik zegoen; orduan, etxera iristen zenean amari esaten zion ea bere ahizparekin hitz egin hal zuen baina amak ez zion bere ahizparekin hitz egiten uzten. Tatanjari gauza bera gertatzen zitzaion bere aitarekin, baina beraiek Gomenera joan ziren bizitzera.Azkenean bi ahizpak beren eskoletan ondo eramaten ziren eskola horietako jendearekin, baina ahizpek beren aita-amari galdetzen zieten non zegoen beren beste ahizpa eta aita-amak ez zekiten non zeuden eta, orduan, ahizpak triste jartzen ziren.Hilabete batzuk pasa eta Tatanjaren aita beste herri batera eraman zuten lan egitera, herri hori Mizufrare zen bere ahizpa zegoen herria, baina Tatanjak ez zekien hor zegoela. Tatanja eskolara iritsi zenean Bridaliren gelan tokatu zitzaion. Gelan sartzerakoan Tatanjak bere ahizpa ikusi zuen eta agurtzera jaon zen. Bi ahizpak oso pozik zeuden, baina ez zieten ezer esan aita-amari zeren, bestela, berriro bananduko zituzten.Azkenean beren gurasoak jabetu ziren eta oso ondo eraman ziren lauak, baina gurasoak ez ziren berriro elkartu.

Gorrotoa eta amodioa

Herri txiki batean hogei familia edo ziren, gehienak agureak, baina bietan haurrak zeuden. Batean neska bat eta bestean mutila. Neska Ainara deitzen zen eta mutila Gotzon.
Gotzonen familia oso gaizki eramaten zen Ainararen familiarekin eta ez zuten Ainararekin elkartzea nahi eta Gotzonek inoiz ez zuen Ainararekin hitz egiten. Eskolan elkarrekin joaten ziren baina ez zuten hitz egiten.
Hamasei urte bete zutenean Ainara konturatu zen Gotzonetaz maiteminduta zegoela. Hilabete bat pasa zen eta Ainara Gotzoni esan zion berataz maiteminduta zegoela. Gotzon bere etxera joan zen eta bere gurasoei esan zien Ainarak esandakoa; eta bere gurasoek nobioak izan behar zirela esan zioten, gero, denborarekin, beste neska batekin joateko eta Ainarari bihotza apurtzeko.
Gotzon eta Ainara bikotea ziren eta Ainara Gotzonetaz asko maitemindu zen, baina Gotzon beste neska batekin maiteminduta zegoen eta orduan Ainararekin apurtu zuen.
Ainara Gotzonetaz ahazteko beste eskola batera joan zen zeren berak bazekien Gotzon beste neska batekin ikusten bazuen oso gaizki pasatuko zuela.

2009/04/14

NEWCASTLE

Igandean newcastleletik bueltatu nintzen pena andiarekin zeren ez nahi nuen bueltatu, oso ongi neguan an. Neskak oso jatorrak ziren eta ingelera apur bat ikasi dut han esparo dut neskekin berriro elkartzea.

2009/03/29

KORRIKA

Ostiral gauean Silvia eta Anerekin Otxagira korrikara, Otxagin Maddirekin elkartu ginen eta Ezkarotzeraino joan ginen korrika egiten. Gero ni Ezkarotzen forgonete batean joan nintzen Jaurrietarantz ire kilometrora eta an Gartxotekin, Oierrekin , ere aitarekin eta mediku batekin eraman genuen lekukoa, oso ondo pasa nuen.

2009/02/06

HARRY POTER

Atzo Harry Poterren bilirua bukatunuen zeren denbora azko pasa dut irakurtzen libirua, udan asi nontzen irakurtzen etapos andia man dit bukatzea.

LUNA NUEVA

kaixo:
duela egunbatzu creposculo film ikusi nuen eta azko guztatu zitzaidan eta maddiri esan nion creposculoren bigarren partea uzteko eta orain bigarren partea irakurtzen ari naiz eta oso polita da, azko guztatzen ari zait.

2009/01/30

Panpina

Behin bazen Maialen izeneko neska bat Iruñekoa zena. Maialenek bere amari eskatzen zion guztia, bere amak erosten zion.
Neska kaletik zihoala bere amarekin, denda batetik pasa eta panpin polit bat ikusi zuen. Bere amari eskatu zion, baina bere amak ez zion kasurik egin. Hurrengo egunean denda berberatik pasa eta neskak bere amari berriro eskatu zion eta amak panpina erosi zion, baina dendariak esan zion astero ilea eta azkazalak moztu behar zizkiola.
Neskak hurrengo hilabete batzuetan ilea eta azkazalak mozten zizkion. Egun batean bere amak beste panpin batekin etorri zen eta aurreko panpina ahaztu zitzaion.
Neskak bere panpin berriarekin jolasten zuen eta beste panpinari ilea eta azkazalak luzatzen hasi zitzaizkion. Gaua heldu zen eta denak ohera joan ziren. Hurrengo goizean altxatu zirenean ikusi zuten aitona hila zegoela. Orduan neskak panpina ikusi eta berriro panpinari ilea eta azkazalak mozten hasi zitzaizkion...
Eta berriro ahaztu zuen panpina. Orduan panpinari ilea eta azkazalak hazi zitzaizkion. Orduan ohera joan eta hurrengo goizean ama hila agertu zen. Egun batzuk pasa eta berdina gertatu zen neskarekin.

2009/01/29

BIKIAK

Bazen neska bat Bridali izenekoa, Mafunesen bizi zena. Bridali, bere ahizpa bikia, aita eta amarekin bizi zen eta oso ondo eramaten ziren bi ahizpak.Egun batean Bridaliren gurasoak banandu ziren eta Bridali amarekin joan zen eta bere ahizpa, Tatanja izenekoa, bere aitarekin joan zen.Beren gurasoak beraien artean oso gaizki eramaten ziren, baina ahizpak oso ongi. Bridali eskola berri batera joan zen, eskolako inor ez zuen ezagutzen eta lehenengo egunetan bakarrik zegoen; orduan, etxera iristen zenean amari esaten zion ea bere ahizparekin hitz egin hal zuen baina amak ez zion bere ahizparekin hitz egiten uzten. Tatanjari gauza bera gertatzen zitzaion bere aitarekin, baina beraiek Gomenera joan ziren bizitzera.Azkenean bi ahizpak beren eskoletan ondo eramaten ziren eskola horietako jendearekin, baina ahizpek beren aita-amari galdetzen zieten non zegoen beren beste ahizpa eta aita-amak ez zekiten non zeuden eta, orduan, ahizpak triste jartzen ziren.Hilabete batzuk pasa eta Tatanjaren aita beste herri batera eraman zuten lan egitera, herri hori Mizufrare zen bere ahizpa zegoen herria, baina Tatanjak ez zekien hor zegoela. Tatanja eskolara iritsi zenean Bridaliren gelan tokatu zitzaion. Gelan sartzerakoan Tatanjak bere ahizpa ikusi zuen eta agurtzera jaon zen. Bi ahizpak oso pozik zeuden, baina ez zieten ezer esan aita-amari zeren, bestela, berriro bananduko zituzten.Azkenean beren gurasoak jabetu ziren eta oso ondo eraman ziren lauak, baina gurasoak ez ziren berriro elkartu.